Chỉnh nha là một quy trình điều trị được thực hiện trong một khoảng thời gian dài cần có sự phối hợp giữa nha sĩ và bệnh nhân (và cùng với ba mẹ của bệnh nhân nếu là trẻ em).
Để đạt kết quả tốt nhất trong khoảng thời gian ngắn nhất có thể, nên tuân thủ các nguyên tắc bên dưới
- VỆ SINH RĂNG MIỆNG:
Khi mang mắc cài, việc vệ sinh răng miệng sẽ khó khăn hơn, chúng tôi sẽ hướng dẫn bệnh nhân cách đánh răng, nhưng bệnh nhân vẫn cần nha sĩ thăm khám thường xuyên và cạo vôi định kỳ. Đồng thời kiểm tra các vết sâu răng nếu có, để chữa trị sớm.
Nếu bệnh nhân không vệ sinh răng miệng tốt có thể sẽ xuất hiện hiện tượng đốm trắng mất khoáng, sâu răng, hoặc viêm nướu răng.
- THỰC PHẨM:
- Cần giảm các loại thức uống có đường và ăn vặt vì rất dễ gây sâu răng
- Không ăn các loại thức ăn dính, có thể gây gãy, rớt hoặc biến dạng khí cụ chỉnh răng, ví dụ: kẹo cao su, kẹo dính….
Ăn uống đúng cách giúp quá trình niềng răng diễn ra thuận lợi hơn
- Cần phải cẩn thận với các thức ăn cứng, ví dụ: đá lạnh, hạt đậu, bắp nướng, táo, cà rốt… vì dễ làm gãy, rớt và biến dạng khí cụ. Có thể ăn táo cắt nhỏ và cà rốt sau khi nấu chín hoặc bào sợi.
- HỢP TÁC LÀM VIỆC:
- Cần tôn trọng lịch hẹn bác sĩ, nếu bạn bỏ qua một buổi hẹn đồng nghĩa sẽ kéo dài thêm thời gian điều trị. Nếu bạn không thể đến trong buổi hẹn kế tiếp, vui lòng báo cho nha khoa để sắp xếp một buổi hẹn khác ngay hoặc điều chỉnh kế hoạch điều trị phù hợp cho bạn.
- Phải tuân thủ các hướng dẫn, lời dặn của nha sĩ (cách đeo và thời gian đeo thun, các khí cụ trợ lực, các khí cụ tháo lắp, các chú ý khi vận động thể thao….các khí cụ chỉnh nha khi ở vị trí đúng sẽ tạo ra các lực hữu hiệu và sẽ cho kết quả rất tốt nếu mang đủ thời gian. Nhưng nếu không theo đúng chỉ dẫn có thể sẽ không có tác dụng hoặc thậm chí có thể gây chấn thương.
Thời gian và hiệu quả niềng răng phụ thuộc vào cả bệnh nhân và bác sĩ
- Nếu một mắc cài hay khâu bị lỏng, rớt ra phải liên lạc ngay với nha sĩ để gắn lại.
- Tự kiểm tra các khí cụ trong miệng để xem vẫn ở tình trạng tốt hay không, nếu có bị sút, gãy hoặc gây đau thì phải báo cho nha sĩ ngay lập tức.
- Phải ngưng các thói quen xấu như cắn móng tay, mút tay… vì việc điều trị sẽ không thành công nếu các thói quen trên không được loại bỏ.
- Không được dùng tay cạy, gỡ khí cụ, không cắn ngòi bút vì có thể gây tổn hại cho khí cụ chỉnh nha.
- THỜI GIAN ĐIỀU TRỊ:
Thời gian điều trị tùy thuộc vào tình trạng răng của mỗi người, liên quan đến mức độ lệch lạc, mức độ phải dịch chuyển răng và sự phát triển, hợp tác của bệnh nhân. Ngoài ra, thời gian điều trị còn phụ thuộc vào sự đáp ứng của mô trong quá trình răng dịch chuyển, rất khó có thể đưa ra khoảng thời gian thật sự chính xác. Quan trọng nhất bạn phải tuân thủ các buổi hẹn thì thời gian dự tính sẽ gần đúng, thậm chí có thể rút ngắn hơn.
Ở một số trường hợp, bác sĩ có thể quyết định gián đoạn thời gian điều trị để theo dõi và sẽ tiếp tục sau đó.
- CÁC VẤN ĐỀ CÓ THỂ XẢY RA KHI CHỈNH NHA:
Cũng như các điều trị y khoa khác, chỉnh nha vẫn còn một số giới hạn và các vấn đề tiềm ẩn sẵn có trong cơ thể con người khó có thể lường trước được. Mặc dù các vấn đề này rất hiếm khi xảy ra nhưng sẽ ảnh hưởng đến kết quả của việc điều trị chỉnh nha.
- Các thói quen xấu về cơ: thở miệng, mút tay, môi, đẩy lưỡi (phản xạ nuốt bất thường) và một số thói quen xấu khác có thể cản trở việc di chuyển răng vào vị trí đúng hoặc sẽ làm tái phát sau khi tháo mắc cài.
- Sự bất thường trong quá trình phát triển hàm mặt: các bất thường về phát triển sọ mặt và các phát triển không đầy đủ của mặt sẽ ảnh hưởng đến kết quả chỉnh nha, có thể thay đổi khuôn mặt và gây nên tình trạng xô lệch răng trong thời gian đeo duy trì. Đôi khi cần có sự can thiệp của phẫu thuật
- Đau khớp thái dương: Đôi khi việc đau khớp thái dương hàm tiềm ẩn sẽ bộc lộ trong thời gian điều trị chỉnh nha – chỉ định điều trị đặc biệt về khớp có thể được sử dụng trong trường hợp này.
- Tiêu chân răng: Trong quá trình điều trị, việc chân răng bị ngắn lại có thể xảy ra mặc dù rất hiếm gặp. Đôi khi bác sĩ phải thay đổi kế hoạch điều trị, ngưng điều trị một thời gian hoặc ngừng hoàn toàn.
- Bệnh nha chu: Tình trạng bệnh nha chu có thể đã có trước hoặc trong khi điều trị chỉnh nha nên việc giữ vệ sinh răng miệng có kiểm soát rất quan trọng trên các cơ địa này.
- Răng chết tủy: Một số răng có chấn thương trước đây có thể sẽ bị chết tủy cùng lúc với việc chỉnh nha – trong trường hợp này đòi hỏi phải điều trị tủy răng.
- Răng ngầm: Các răng ngầm có thể gây cản trở hoặc gây tái phát kết quả chỉnh nha nên cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Răng cứng khớp: Một số răng cứng khớp sẽ được phát hiện trong quá trình chỉnh nha, bác sĩ có thể sẽ phải thay đổi kế hoạch điều trị.
- Các sự cố khác: Miếng trám bị bể, răng bị mẻ hoặc nuốt các khí cụ….
- Trong quá trình tháo mắc cài có một số trường hợp bị nứt răng
- VẤN ĐỀ CÂN BẰNG KHỚP CẮN SAU ĐIỀU TRỊ:
Thông thường trước khi kết thúc điều trị, nha sĩ có thể sẽ mài chỉnh nhẹ trên răng của bạn để đạt độ khí sát thẩm mỹ và tạo chức năng nhai tối ưu cho hàm răng của bạn. Việc này hoàn toàn không gây ảnh hưởng đến sức khỏe răng và nướu.
Sau khi kết thúc điều trị bệnh nhân vẫn cần đeo hàm và thăm khám một thời gian theo lịch hẹn để duy trì kết quả thẩm mỹ
- VẤN DỀ DUY TRÌ – ỔN ĐỊNH SỰ VỮNG CHẮC CỦA XƯƠNG VÀ RĂNG:
Kết thúc công việc điều trị, cần phải duy trì ổn định kết quả đạt được. Nha sĩ sẽ cho bạn sử dụng khí cụ duy trì tháo lắp đơn giản hoặc cố định (đeo lâu dài theo sự hướng dẫn của bác sĩ). Trường hợp đeo khí cụ duy trì, tháo lắp nên thay khí cụ sau mỗi năm để đảm bảo vệ sinh, độ chính xác của khí cụ (có tính chi phí).
CHÚ Ý: Thời gian của việc duy trì cũng quan trọng như thời gian điều trị.
Thông thường dù không chỉnh nha, một số cơ và răng của con người vẫn sẽ bị thay đổi theo thời gian. Sau điều trị chỉnh nha vẫn có hiện tượng này nhưng thường thì các thay đổi này nhỏ và không ảnh hưởng đến kết quả đạt được sau chỉnh nha, dù vậy bệnh nhân vẫn nên đến khám định kỳ với nha sĩ để có lời hướng dẫn cụ thể, duy trì kết quả tốt hơn.
Những thông tin trên kết hợp với các lời dặn trực tiếp của nha sĩ là rất quan trọng. Nếu bạn có bất cứ thắc mắc nào, đừng ngần ngại hỏi thêm nha sĩ.